Przegląd Podatku Dochodowego nr 16 (592) z dnia 20.08.2023

Ulepszenie budynku mieszkalnego

Spółka posiada budynek mieszkalny z lokalami na wynajem. W tym roku został on ulepszony. Poniesione nakłady wyniosły 5.000 zł. Czy spółka może ten wydatek ująć w kosztach podatkowych?

Ze względu na niską wartość nakładów poniesionych na ulepszenie środka trwałego (nie przekraczają one 10.000 zł), spółka może ten wydatek ująć w kosztach podatkowych. Sytuacja może ulec zmianie, jeśli spółka dokona kolejnych ulepszeń i suma wydatków poniesionych w roku podatkowym na ulepszenie przekroczy 10.000 zł.

Kwota wydatków poniesionych na ulepszenie nie przekracza 10.000 zł

Stosownie do art. 22g ust. 17 updof i art. 16g ust. 13 updop, jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu, ich wartość początkową powiększa się o sumę wydatków na ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 10.000 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10.000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania. Wzrost ten mierzy się w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

Z przywołanych regulacji jednoznacznie wynika, że wydatki poniesione na ulepszenie środka trwałego zwiększają jego wartość początkową, gdy wartość nakładów poniesionych w danym roku podatkowym przekracza 10.000 zł. W przeciwnym razie wydatki należy kwalifikować bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Można zatem stwierdzić, że ustawodawca nie zostawił podatnikowi prawa wyboru w przedmiotowym zakresie. Jeżeli więc przedstawione w pytaniu wydatki na ulepszenie budynku mieszkalnego wyniosły 5.000 zł, to podatnik powinien zaliczyć je bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów.

Suma wydatków poniesionych w danym roku na ulepszenie przekracza 10.000 zł

Jeżeli suma wydatków poniesionych na ulepszenie środka trwałego poniesiona w danym roku przekracza 10.000 zł dopiero w skutek kolejnego ulepszenia, to wartość początkowa ulega podwyższeniu w okresie, w którym wartość graniczna (10.000 zł) zostanie przekroczona. W konsekwencji, wystąpi konieczność skorygowania kosztów uzyskania przychodów (wykazanych w związku z takimi wydatkami we wcześniejszych miesiącach danego roku podatkowego).

Koszty koryguje się w miesiącu przekroczenia kwoty granicznej - 10.000 zł. Nie ma obowiązku ich obniżenia za miesiąc, w którym wydatki na ulepszenie nie osiągnęły jeszcze pułapu wykluczającego możliwość bezpośredniego obciążania nimi kosztów podatkowych. Znajdują tu odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące korekty kosztów, tj. art. 22 ust. 7c updof i art. 15 ust. 4i updop. W myśl tych przepisów, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty. Jeżeli w okresie rozliczeniowym, w którym dokonywana jest korekta, podatnik nie poniósł kosztów uzyskania przychodów lub kwota poniesionych kosztów uzyskania przychodów jest niższa niż kwota zmniejszenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów (art. 22 ust. 7d updof i art. 15 ust. 4j updop).

Wobec tego wydatki na ulepszenie budynku mieszkalnego, które zwiększyły jego wartość początkową, nie stanowią bezpośrednio kosztu uzyskania przychodu. Mogłyby być potrącane w koszty poprzez odpisy amortyzacyjne, ale obecnie nie można amortyzować budynków mieszkalnych.