Jak zaksięgować przekazanie w darowiźnie środka trwałego dla szkoły?

Jednostka przekazała szkole zawodowej, w formie darowizny, maszynę stanowiącą jej środek trwały. Jak ująć tę darowiznę w księgach rachunkowych, jeśli maszyna nie została w pełni zamortyzowana?

Jeśli jednostka przekazała w formie darowizny maszynę produkcyjną, która stanowiła jej środek trwały, to należy wyksięgować ją z ewidencji bilansowej. Można tego dokonać na podstawie dowodu LT. Z pytania wynika, że darowany składnik majątku trwałego nie został w pełni umorzony. Wówczas ostatniego odpisu amortyzacyjnego dokonuje się w miesiącu, w którym maszynę przekazano w ramach darowizny. Wyksięgowanie środka trwałego z ewidencji bilansowej może przebiegać zapisami:

a) wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych

- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",

- Ma konto 01 "Środki trwałe",

b) nieumorzona wartość początkowa środka trwałego

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",

- Ma konto 01 "Środki trwałe".

Przy czym należy mieć na uwadze, że w przypadku darowizny środka trwałego jego niezamortyzowanej wartości nie ujmuje się w kosztach podatkowych. Wynika to z treści art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) oraz art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o pdop (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o VAT (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.), nieodpłatnie przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa traktowane jest jak odpłatna dostawa towarów. Podlega więc opodatkowaniu VAT, jeżeli podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów bądź ich części składowych. Zatem jeśli jednostka przekazująca środek trwały w ramach darowizny jest czynnym podatnikiem VAT i miała prawo do odliczenia VAT naliczonego w związku z nabyciem darowanej maszyny, to ma obowiązek odprowadzenia VAT należnego od tej darowizny. Podstawę opodatkowania w tej sytuacji określa art. 29a ust. 2 ustawy o VAT - w uproszczeniu jest nią cena rynkowa ustalona w momencie przekazania środka trwałego. Wartość tego podatku w księgach rachunkowych ujmuje się zapisem:

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",

- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego".

Kwota VAT należnego wykazana w związku z darowizną środka trwałego nie stanowi kosztów uzyskania przychodów (por. art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. b ustawy o pdof oraz art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. b ustawy o pdop).

Przykład

Założenia

W lipcu 2016 r. jednostka w ramach darowizny przekazała szkole zawodowej maszynę produkcyjną, która stanowiła jej środek trwały. Wartość początkowa maszyny wynosiła 54.000 zł, a dotychczasowe umorzenie 45.000 zł.
Na dzień przekazania maszyny jej wartość rynkowa wynosiła 30.000 zł.
Na podstawie dowodu LT maszyna została wyksięgowana z ewidencji środków trwałych.

Dekretacja

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. LT - wyksięgowanie przekazanej maszyny z ewidencji środków trwałych:
a) dokonane odpisy amortyzacyjne	45.000 zł	07-1	01
b) nieumorzona wartość początkowa	9.000 zł	76-1	01
2. PK - naliczenie VAT należnego z tytułu nieodpłatnego przekazania maszyny (30.000 zł × 23%) =	6.900 zł	76-1	22-1