Ewidencja likwidacji środka trwałego otrzymanego w darowiźnie

Posiadamy środek trwały, który otrzymaliśmy w darowiźnie. Nie będzie on już używany, dlatego zdecydowaliśmy się postawić go w stan likwidacji i następnie fizycznie zlikwidować. Na jakie konto odnieść nieumorzoną wartość początkową tego środka trwałego? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 1023001)

Fakt postawienia środka trwałego w stan likwidacji oznacza, że zostaje on wycofany z użytkowania. Stanowi to podstawę do wyksięgowania go z ewidencji bilansowej środków trwałych. Gdy nie jest on jeszcze w pełni zamortyzowany, tak jak w sytuacji przedstawionej w pytaniu, wówczas nieumorzoną część jego wartości początkowej odnosi się do pozostałych kosztów operacyjnych. Stanowi o tym art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Wyksięgowania dokonuje się w oparciu o dokument "LT - likwidacja środka trwałego" zapisem:

a) wartość początkowa środka trwałego

- Ma konto 01 "Środki trwałe",

b) dotychczasowe umorzenie

- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",

c) część nieumorzona (tzw. wartość netto)

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne".

Druk dowodu LT dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Rachunkowość.

Wskazane jest, aby do czasu zakończenia likwidacji wartość początkową likwidowanego środka trwałego ująć w ewidencji pozabilansowej na koncie 09-1 "Środki trwałe w likwidacji". Dokonuje się tego zapisem jednostronnym po stronie Wn konta 09-1. Środek trwały w likwidacji pozostaje na tym koncie do czasu jego faktycznego złomowania czy demontażu, skąd będzie podlegał wyksięgowaniu na podstawie protokołu likwidacyjnego (zapis jednostronny po stronie Ma konta 09-1).

Jeżeli likwidowany składnik majątku otrzymano w formie darowizny, to trzeba mieć na uwadze, że uprzednio wartość tego środka trwałego została odniesiona na konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów". Należało tego dokonać na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy o rachunkowości, który stanowi, że rozliczenia międzyokresowe przychodów obejmują m.in. wartość przyjętych nieodpłatnie, w tym także w drodze darowizny, środków trwałych w budowie, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Ujętą na koncie 84 kwotę jednostka zobowiązana była następnie przeksięgowywać na konto pozostałych przychodów operacyjnych - równolegle do dokonywanych od tego środka trwałego odpisów amortyzacyjnych.

Skoro likwidowany środek trwały, który otrzymano w formie darowizny, nie jest jeszcze w 100% zamortyzowany, to na koncie 84 figuruje kwota, która odpowiada jego wartości nieumorzonej (tj. kwocie netto). Kwotę tę z chwilą postawienia środka trwałego w stan likwidacji odnosi się jednorazowo na pozostałe przychody operacyjne zapisem:

- Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów",

- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

Przykład

Założenia

W lipcu 2016 r. jednostka postawiła w stan likwidacji nieprzydatną maszynę produkcyjną o wartości początkowej 30.000 zł i dotychczasowym umorzeniu 24.000 zł.
Maszyna ta została otrzymana w drodze darowizny. Na dzień postawienia jej w stan likwidacji na koncie 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów" figurowała kwota 6.000 zł.
Załóżmy, że fizycznej likwidacji maszyny dokonano w sierpniu 2016 r. Wartość usługi złomowania wyniosła 330 zł (w przykładzie pominięto VAT).

Dekretacja

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. LT - postawienie maszyny w stan likwidacji:
a) wartość początkowa maszyny	30.000 zł		01
b) dotychczasowe umorzenie	24.000 zł	07-1
c) nieumorzona wartość	6.000 zł	76-1
d) wyksięgowanie z konta 84 równowartości nieumorzonej kwoty	6.000 zł	84	76-0
2. Ujęcie w lipcu br. maszyny w ewidencji pozabilansowej (zapis jednostronny):	30.000 zł	09-1	-
3. Faktura - zarachowanie do kosztów usługi złomowania maszyny:	330 zł	76-1	30
4. Wyksięgowanie w sierpniu br. maszyny z ewidencji pozabilansowej (zapis jednostronny):	30.000 zł	-	09-1