A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 18 (809) z dnia 20.06.2013

Ustalenie wartości początkowej środka trwałego po kilku latach jego eksploatacji

Spółka z o.o. poniosła nakłady na budowę środka trwałego. Jednak pomimo zakończenia budowy i rozpoczęcia jego używania (10 lat temu) obiekt nie został przyjęty na stan środków trwałych. Czy obecnie, wprowadzając go do ewidencji, można za wartość początkową przyjąć aktualną wartość rynkową wynikającą z wyceny rzeczoznawcy, czy też wyceny należy dokonać według pierwotnie poniesionych kosztów budowy, które są ponad 10-krotnie niższe?

Niezależnie od momentu wprowadzenia wybudowanego obiektu do ewidencji środków trwałych, jego wartość początkową należy ustalić na podstawie wydatków poniesionych w związku z jego budową.

Jak wynika z art. 16g ust. 1 pkt 2 i ust. 4 ustawy o PDOP, za wartość początkową środków trwałych, w razie ich wytworzenia we własnym zakresie, uważa się koszt ich wytworzenia. Natomiast za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystywanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się: kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Zatem poniesione przez spółkę koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonego środka trwałego utworzą jego wartość początkową. W omawianej sytuacji nie istnieje zatem możliwość ustalenia wartości początkowej na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę. Dodajmy, iż przepisy ustawy o PDOP w ogóle nie przewidują możliwości ustalenia wartości początkowej wytworzonego środka trwałego na podstawie takiej wyceny. Możliwość wyceny dokonanej przez biegłego, powołanego przez podatnika, przewidziano jedynie w ustawie o PDOF, ale tylko w sytuacji, gdy podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia środka trwałego (por. art. 22g ust. 9 ustawy o PDOF).

Odnośnie rozpoczęcia amortyzacji przedmiotowego obiektu należy pamiętać, iż środki trwałe wprowadzone do ewidencji po miesiącu (lub później) przekazania ich do używania uznaje się za środki trwałe ujawnione. Amortyzacja ujawnionych środków trwałych nieobjętych dotychczas ewidencją rozpoczyna się począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym te środki trwałe zostały wprowadzone do tej ewidencji (art. 16h ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOP).

Tak więc w przedstawionej sytuacji, pomimo 10 lat eksploatacji obiektu, rozpoczęcie naliczania odpisów amortyzacyjnych nastąpi dopiero od miesiąca następującego po miesiącu wprowadzenia obiektu do ewidencji. Nie ma przy tym możliwości naliczenia odpisów amortyzacyjnych za okresy ubiegłe, czyli wstecz, gdyż w myśl przedstawionych przepisów, odpis taki nie mógłby zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.