A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 7 (978) z dnia 1.03.2018

Roczna korekta VAT a wartość początkowa środka trwałego

W deklaracji VAT za styczeń 2018 r. dokonaliśmy korekty VAT naliczonego odliczanego w 2017 r. na podstawie ustalonego wskaźnika. W wyniku korekty zmniejszeniu uległa kwota VAT naliczonego. W 2017 r. odliczony VAT dotyczył m.in. środka trwałego o wartości nieprzekraczającej 15.000 zł. Czy w związku z dokonaniem takiej korekty należy skorygować wartość początkową środka trwałego, od którego VAT został odliczony w zawyżonej wysokości (co wynika z rocznej korekty)?

Nie. Roczna korekta VAT naliczonego nie wpływa na wartość początkową środków trwałych ani wartości niematerialnych i prawnych.

W trakcie roku niepodlegający odliczeniu VAT naliczony, ustalony w oparciu o wstępny wskaźnik proporcji, zaliczany jest do kosztów uzyskania przychodów lub zwiększa wartość początkową środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej.

Jednak skutki rocznej korekty VAT naliczonego, niezależnie czy zwiększające kwotę tego podatku, czy też powodujące jej zmniejszenie, nie podlegają uwzględnieniu w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Przypomnijmy, że VAT naliczony dotyczący zakupów środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (dalej: WNiP) - o wartości początkowej nieprzekraczającej 15.000 zł, podlega korekcie jednorazowej (podobnie jak jest to w przypadku pozostałych towarów i usług).

Natomiast w przypadku środków trwałych oraz WNiP o wartości początkowej przekraczającej 15.000 zł zastosowanie znajdzie korekta wieloletnia, tj.:

10-letnia - w odniesieniu do nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów,
5-letnia - w zakresie pozostałych składników majątku.

W sytuacji korekty wieloletniej (10- lub 5-letniej), za każdy rok korekcie podlega odpowiednio 1/10 lub 1/5 kwoty odliczonego VAT. Korekta dokonywana jest aż do zakończenia okresu korekty, tj. odpowiednio przez 10 lub 5 lat.

Podobnie jak to jest stosowane w przypadku korekty VAT naliczonego dotyczącego innych zakupów towarów i usług, korekta powodująca zwiększenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o VAT (korekta "in plus") stanowi przychód podatkowy (por. art. 12 ust. 1 pkt 4g ustawy o PDOP oraz art. 14 ust. 2 pkt 7f ustawy o PDOF). Natomiast w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zmniejszenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o VAT (korekta "in minus") występuje koszt uzyskania przychodów (por. art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c) ustawy o PDOP oraz art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. c) ustawy o PDOF).

Takie stanowisko w sprawie wpływu korekty rocznej VAT na wartość początkową środków trwałych zostało wyrażone w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 stycznia 2012 r., nr IPPB3/423-923/11-2/JD.

Przykład

W 2017 r. jednostka odliczała VAT naliczony od zakupów służących działalności mieszanej w oparciu o wstępny wskaźnik proporcji w wysokości 80%. Kwota VAT naliczonego od zakupów dokonanych w 2017 r., służących działalności mieszanej, wyniosła 20.000 zł (w tym zakupy środków trwałych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15.000 zł). Zgodnie z przyjętym wskaźnikiem proporcji, kwota VAT odliczonego w 2017 r. wyniosła 16.000 zł (20.000 zł × 80%).

Dokonując rocznej korekty VAT za 2017 r. ustalono, że rzeczywisty wskaźnik proporcji za ten rok wyniósł 70%.

Jednostce przysługiwało zatem prawo do odliczenia VAT naliczonego w wysokości 14.000 zł (20.000 zł × 70%). W ramach korekty rocznej skorygowano (zmniejszono) kwotę odliczenia o 2.000 zł (16.000 zł - 14.000 zł). Kwotę tę, w części dotyczącej również nabytego środka trwałego, zaliczono do kosztów uzyskania przychodów.

W ustawach o podatku dochodowym nie określono, w którym momencie podatnik powinien uwzględnić w przychodach lub kosztach podatkowych roczną korektę VAT. W praktyce dokonuje się tego w miesiącu złożenia deklaracji VAT, w której wykazywana jest korekta VAT naliczonego.

Podobnie jak dla celów podatkowych, także na gruncie ustawy o rachunkowości roczna korekta VAT naliczonego nie wpływa na wartość początkową środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych. Korekta ta odnoszona jest w pozostałe koszty lub przychody operacyjne.

Ustawa o rachunkowości nie odnosi się wprost do momentu, w którym roczna korekta VAT naliczonego powinna być uwzględniona odpowiednio w pozostałych przychodach lub kosztach operacyjnych. Kierując się zasadą memoriału (por. art. 6 ust. 1 tej ustawy), uznaje się, że roczna korekta VAT naliczonego, co do zasady, powinna zostać ujęta w księgach rachunkowych tego roku, którego korekta dotyczy. Zatem roczna korekta VAT naliczonego za 2017 r. powinna zostać ujęta w księgach rachunkowych 2017 r.

Gdyby jednak kwota przedmiotowej korekty była z punktu widzenia jednostki nieistotna, to (w ramach przyjętych uproszczeń, na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości) jednostka mogłaby ją ująć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, w którym korekta ta jest sporządzana (tu: w księgach 2018 r.). Należy podkreślić, że takie uproszczenie jest dopuszczalne pod warunkiem, że nie wywiera ono istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki.