A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 25 (924) z dnia 1.09.2016

Niepodlegający odliczeniu VAT a wartość początkowa środka trwałego

Jednostka w 2015 r. zaliczyła bezpośrednio do kosztów wydatek na nabycie składnika majątku o wartości nieprzekraczającej 3.500 zł netto. Niestety, ponieważ zakup ten był związany ze sprzedażą nieopodatkowaną, naliczony VAT powinien był zwiększyć wartość początkową środka trwałego, która wówczas przekroczyłaby 3.500 zł. W wyniku błędu VAT naliczony został jednak zaliczony bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu. Jak obecnie sprostować taką pomyłkę?

Jeżeli w wyniku błędu popełnionego w 2015 r., VAT naliczony niepodlegający odliczeniu, zamiast zwiększyć wartość początkową środka trwałego, został odniesiony bezpośrednio w koszty uzyskania przychodów, należy dokonać korekty takiego rozliczenia poprzez złożenie korekty zeznania za 2015 r.

Za wartość początkową środka trwałego uważa się w razie jego zakupu cenę jego nabycia. Przez cenę nabycia uważa się - w uproszczeniu - kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku od towarów i usług o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o VAT.

Nie ulega zatem wątpliwości, że VAT niepodlegający odliczeniu zwiększa wartość początkową środka trwałego.

Tak więc, w sytuacji przedstawionej w pytaniu, podatnik nieprawidłowo zaliczył VAT naliczony związany z nabyciem środka trwałego przeznaczonego do działalności nieopodatkowanej VAT, bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów.

W związku z tym konieczne będzie dokonanie stosownych korekt, tj. korekt zmniejszających koszty uzyskania przychodów oraz zwiększających wartość początkową środka trwałego.

Od 1 stycznia br. kwestie związane z korektami kosztów reguluje nowo dodany art. 15 ust. 4i-4l ustawy o PDOP (oraz odpowiednio art. 22 ust.7c-7f ustawy o PDOF).

W myśl tych przepisów, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Oznacza to, że korekty będące wynikiem błędu (lub innej oczywistej pomyłki) muszą być korygowane ze skutkiem wstecznym, tj. w okresie, w którym popełniono błąd.

W konsekwencji, w przypadku opisanym w pytaniu, zarówno korekta kosztów uzyskania przychodów o wartość netto środka trwałego, jak i o wartość VAT niepodlegającego odliczeniu, powinna nastąpić ze skutkiem wstecznym poprzez złożenie korekty zeznania.

Bieżąco natomiast nastąpi wprowadzenie przedmiotowego środka trwałego do ewidencji środków trwałych jako środka trwałego ujawnionego. Zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOP (odpowiednio art. 22h ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOF), od ujawnionych środków trwałych (także wartości niematerialnych i prawnych) nieobjętych dotychczas ewidencją, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym te środki (wartości) zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Uwzględniając powyższe należy zauważyć, że w wyniku tak przeprowadzonych korekt może powstać konieczność zapłaty odsetek od zaległości podatkowych.