Amortyzacja w 2015 r.

Regulacje dotyczące jednorazowej amortyzacji zawarte są w art. 22k ust. 7-13 updof i art. 16k ust. 7-13 updop. Tą preferencyjną metodą amortyzacji można objąć środki trwałe zaliczone do grupy 3-8 KŚT, z wyłączeniem samochodów osobowych. Oznacza to, że jednorazowo zamortyzować można następujące środki trwałe:

• kotły i maszyny energetyczne (np. kotły grzejne, silniki prądu stałego) - grupa 3 KŚT,
   
• maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania (np. tokarki, szlifierki, nitownice, sprężarki, piece topielne, zespoły komputerowe) - grupa 4 KŚT,
   
• maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne (np. maszyny i urządzenia wiertnicze, maszyny do robót budowlanych, maszyny i urządzenia do ochrony roślin) - grupa 5 KŚT,
   
• urządzenia techniczne (np. transformatory, dźwigi osobowe i towarowe, urządzenia do oczyszczania wody) - grupa 6 KŚT,
   
• środki transportu, z wyłączeniem samochodów osobowych (np. samochody ciężarowe, ciągniki, naczepy) - grupa 7 KŚT,
   
• narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, gdzie indziej niesklasyfikowane (np. wyposażenie techniczne dla prac biurowych, kioski, baraki) - grupa 8 KŚT.

Prawo do jednorazowej amortyzacji środków trwałych zaliczonych do wymienionych grup KŚT przysługuje w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Uprawnionymi do tej metody amortyzacji są:

• mali podatnicy; w 2015 r. małym podatnikiem jest podatnik, u którego przychód ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku VAT) nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym 5.015.000 zł, oraz
   
• podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą, za wyjątkiem wymienionych w tabeli.

Podatnicy rozpoczynający działalność nieuprawnieni do jednorazowej amortyzacji

W przypadku spółki niebędącej osobą prawną kwota limitu odpisów amortyzacyjnych, odnosi się do łącznej wartości odpisów przypadających na wspólników tej spółki (art. 22k ust. 13 updof i art. 16k ust. 13 updop, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r.).

Od 1 stycznia 2015 r. obowiązują nowe przepisy regulujące zasady ustalania wartości początkowej. Nowe regulacje dotyczą:

• podatników, którzy nabyli składnik majątku trwałego poprzez realizację umowy świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum),
   
• zagranicznych podatników, którzy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prowadzą działalność przez zagraniczny zakład, a także spółek europejskich i spółdzielni europejskich.

Wartość początkowa przedmiotu świadczenia

Stosownie do art. 22g ust. 1 pkt 6 updof i art. 16g ust. 1 pkt 6 updop, jeżeli dłużnik uregulował swoje zobowiązanie poprzez świadczenie w miejsce wykonania, a wierzyciel przedmiot tego świadczenia zaliczył do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, to jego wartość początkową powinien ustalić w wysokości wartości wierzytelności (należności) uregulowanej przez dłużnika w wyniku wykonania świadczenia niepieniężnego. W takim przypadku przepis art. 22g ust. 3 updof i art. 16g ust. 3 updop stosuje się odpowiednio.

Zgodnie zaś z art. 22g ust. 3 updof oraz art. 16g ust. 3 updop, za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy:

• powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz
   
• pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

Wartość początkowa ustalana przez zagranicznych podatników, spółki europejskie i spółdzielnie europejskie

Zasady ustalania wartości składników majątkowych stanowiących "wyposażenie" zagranicznego zakładu prowadzonego przez zagranicznego przedsiębiorcę na terytorium Polski reguluje art. 22g ust. 1 pkt 7 updof. W myśl tego przepisu, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się, w przypadku prowadzenia przez osobę fizyczną niemającą w Polsce miejsca zamieszkania działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczny zakład, wartość, o której mowa w art. 22 ust. 1n updof, nie wyższą jednak od wartości rynkowej składnika majątku.

Na gruncie ustawy o CIT kwestię ustalania wartości początkowej przez podatnika niemającego rezydencji podatkowej w Polsce reguluje art. 16g ust. 1 pkt 7 updop. W świetle tego przepisu, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się w przypadku:

• prowadzenia przez podatnika niemającego w Polsce siedziby lub zarządu działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczny zakład lub
   
• przeniesienia przez spółki zawiązane na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 2157/2001 z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) i spółdzielnie zawiązane na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 1435/2003 z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) ich siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

wartość, o której mowa w art. 15 ust. 1y updop, nie wyższą jednak od wartości rynkowej składnika majątku.

Z kolei z jednakowo brzmiących art. 22 ust. 1n updof i art. 15 ust. 1y updop wynika, że wartości poszczególnych składników majątku wchodzących w skład zagranicznego zakładu ustala się w wysokości przyjętej dla celów podatkowych i wynikającej z ksiąg podatkowych tego podatnika, niezaliczonej do kosztów w jakiejkolwiek formie.