A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 3 (794) z dnia 20.01.2013

Ulepszenie środka trwałego przy amortyzacji metodą degresywną

W ubiegłym roku rozpoczęliśmy amortyzację środka trwałego metodą degresywną. Obecnie zostaną poniesione nakłady na jego ulepszenie. Jak dokonywać dalszych odpisów amortyzacyjnych oraz kiedy zwiększyć wartość początkową ulepszonego środka trwałego? Prosimy o przedstawienie zagadnienia na przykładzie.

Wartość początkową ulepszonego środka trwałego amortyzowanego metodą degresywną można zwiększyć w miesiącu następującym po dokonaniu ulepszenia tylko w pierwszym podatkowym roku używania tego środka trwałego. Natomiast ulepszenie przeprowadzone w kolejnych latach skutkuje zmianą wartości początkowej dopiero od początku następnego roku podatkowego.

Przypomnijmy, iż amortyzacja za pomocą metody degresywnej może być dokonywana od wartości początkowej maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 3-6 i 8 KŚT oraz środków transportu (z wyłączeniem samochodów osobowych). Polega ona na tym, że w pierwszym podatkowym roku używania środka trwałego odpisów amortyzacyjnych dokonuje się przy zastosowaniu stawek z Wykazu, podwyższonych o współczynnik nie wyższy niż 2,0 a w następnych latach podatkowych odpisów dokonuje się od wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat używania środka trwałego. Począwszy od roku podatkowego, w którym określona w ten sposób roczna kwota amortyzacji będzie niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, "przechodzi" się na metodę liniową i dalszych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się za pomocą stawek z Wykazu (ewentualnie podwyższonych). Powyższe zasady wynikają z art. 16k ust. 1 ustawy o PDOP i art. 22k ust. 1 ustawy o PDOF.

Natomiast środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3.500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania (por. art. 16g ust. 13 ustawy o PDOP oraz art. 22g ust. 17 ustawy o PDOF).

Nakłady na ulepszenie środka trwałego zwiększają jego wartość początkową (w miesiącu jego dokonania) i od tej powiększonej wartości, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały został ulepszony, dokonywane są odpisy amortyzacyjne.

W przypadku środka trwałego amortyzowanego metodą degresywną, powyższa zasada będzie miała zastosowanie tylko wtedy, gdy ulepszenie nastąpi w pierwszym podatkowym roku używania środka trwałego. Jeżeli natomiast środek trwały zostanie ulepszony w którymś z następnych lat podatkowych (dopóki nie dojdzie do "przejścia" na metodę liniową), to w trakcie tych poszczególnych lat nie będzie można zmienić jego wartości początkowej. Wartość ta jest bowiem ustalana na początku każdego kolejnego roku podatkowego. Oznacza to, że zmiana taka może nastąpić dopiero od następnego roku podatkowego.

Prezentowane podejście potwierdzają również organy podatkowe (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 czerwca 2008 r., nr ILPB3/423-206/08-5/KS).

Zatem w przypadku opisanym w pytaniu ulepszenie dokonane w drugim roku używania, amortyzowanego metodą degresywną środka trwałego wpłynie na wartość początkową dopiero w styczniu następnego roku, a więc w trzecim roku jego używania.

Przykład

W grudniu 2012 r. jednostka nabyła i przyjęła do używania środek trwały o wartości początkowej 100.000 zł. Stawka amortyzacyjna według Wykazu wyniosła 18%. W związku z przyjęciem metody degresywnej zastosowano współczynnik podwyższający w wysokości 2,0. Pierwszego odpisu dokonano w styczniu 2013 r. W lutym przeprowadzono prace ulepszeniowe dotyczące tego środka trwałego na kwotę 20.000 zł.

Ponieważ ulepszenie nastąpiło w lutym 2013 r., czyli w drugim roku podatkowym jego używania, zwiększenie wartości początkowej nastąpi dopiero od stycznia następnego roku, czyli od 2014 r.

Lata podatkowe	Obliczenie wysokości odpisu amortyzacyjnego	Wartość odpisu amortyzacyjnego	Łączny odpis amortyzacyjny
2013	(100.000 zł x 36%)	36.000 zł	36.000 zł
2014	(100.000 zł + 20.000 zł - 36.000 zł) x 36%	30.240 zł	66.240 zł

Uwaga: Gdyby rozpoczęcie używania środka trwałego nastąpiło w styczniu 2013 r., to nakłady na ulepszenie omawianego środka trwałego, jako dokonane w pierwszym podatkowym roku jego używania, zwiększyłyby jego wartość początkową już w lutym 2013 r., a od marca 2013 r. naliczano by powiększoną amortyzację.

Inaczej może zostać rozliczone omawiane ulepszenie dla celów bilansowych. W takim przypadku zwiększenie wartości początkowej środka trwałego może nastąpić już w miesiącu dokonania ulepszenia niezależnie od tego, czy ulepszenie następuje w pierwszym, czy kolejnym roku używania środka trwałego.

Należy jednak wskazać, że w sytuacji, gdy jednostka w celu uniknięcia różnic stosuje dla celów bilansowych podatkowe zasady amortyzacji, to w takim przypadku również ulepszenie może zostać rozliczone na zasadach stosowanych dla celów podatkowych.